Bartłomiej Szyprowski
Działania zbrojne Armii Krajowej na Zamojszczyźnie
Na terenie Zamojszczyzny, wchodzącej w skład Okręgu Lublin AK dowodzonego przez Kazimierza Tumidajskiego „Marcina”, wiosną 1941 r. powołano Inspektorat Zamojski, utworzony przez obwody ZWZ/AK: Biłgoraj – dowódca Edward Markiewicz „Kalina”, a nastepnie Józef Gniewkowski „Orsza”, Hrubieszów – dowódca Antoni Rychel „Rymwid”, a następnie Marian Gołębiewski „Ster”, Tomaszów Lubelski – dowódca Wilhelm Szczepankiewicz „Drugak” i Zamość – dowódca mjr Stanisław Prus „Adam”, a następnie Stanisław Książek „Wyrwa”.
Ochrona organizacji wymusiła konieczność utworzenia organów, które zapewniałyby jej bezpieczeństwo przed infiltracją ze strony okupanta. W okresie od maja-czerwca 1940 r. na terenie inspektoratu powołano Sekcje Szturmowe, które pod koniec roku zostały przemianowane na Plutony Szturmowe. Osobami, które sprawowały dowództwo nad całością Plutonów Szturmowych, byli Antoni Rychel „Rymwid” i Janusz Balicki vel Jerzy Białecki „Rust”, „Wisman”. Od stycznia do marca 1942 r. działanie struktur AK na Zamojszczyźnie zostało sparaliżowane areztowaniami, spowodowanymi zdradą Janusza Balickiego „Rusta”, „Wismana”.
Po zlikwidowaniu „Rusta” dowódca, mjr Stanisław Prus „Adam” przystąpił do odbudowy struktur podziemnych. Nakazano zmianę pseudonimów, w tym nazwę Plutony Szturmowe zmieniono na Oddziały Dywersji Bojowej, powołując na ich dowódcę Jana Turowskiego „Norberta”. Ustalono również, że oddziały będą dzielić się na dwa odcinki terenowe, których granice stanowiła rzeka Wieprz: Zachodnim – obejmującym rejon: Szczebrzeszyn, Zwierzyniec, Sułów, Radecznica, Tereszpol, Ruskie Piaski dowodził Tadeusz Kuncewicz „Podkowa”; Wschodnim – obejmującym: Zamość, Udrycze, Kotlice, Łabunie i Krasnobród dowodził „Norbert”. (…)
Zobacz pełną treść publikacji (wraz z przypisami):
Bartłomiej Szyprowski – Działania zbrojne Armii Krajowej na Zamojszczyźnie
„Biuletyn Informacyjny Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej” 2016, nr 10, ss. 54-63